شپشک برنج
شپشک برنج نخستین بار در نواحی هند و مالایی شکل گرفته است، سپس با صادرات برنج، به سراسر جهان منتقل شده است. شپشک برنج، سوسکی است که نام علمی آنsitophilusoryzae است. شپشک های برنج را می توان در محصولات زراعی در مزرعه به یک واحد فرآوری مواد غذایی پیدا کرد. این شپشک ها ممکن است فقط در برخی از محصولات غذایی قابل مشاهده باشند، بطورکلی وقتی این محصولات توسط مصرف کنندگان خریداری می شوند، می توانند وارد خانه شوند. حشره برنج یا شپشک برنج آفت های ریزی می باشند که اندازه آنها 2 تا 3 میلی متر است و رنگ آنها قهوه ای مایل به سرخ تا سیاه است که می توانند پرواز کند.
به برخی محصولات کشاورزی از جمله برنج، گندم، غلات، آرد، ذرت، ارزن، جو دو سر و جو حمله می کند، از این محصولات به عنوان غذای خود استفاده می کند. این حشره وقتی به برنج حمله می کند، ایجاد سوراخ های ریزی در دیواره برنج می کند و از هسته برنج خارج می شود. اگر به موقع متوجه شپشک برنج نشوید، پس از مدتی از برنج چیزی جز پودر باقی نمی ماند. شپشک حدود یک ماه زنده است و روزی 4 تخم در مغز غلات می گذارد که لاروها پس از 3 روز از تخم ها خارج می شوند و رنگ آنها سفید شیری است و پا ندارند. در طول عمر خود می تواند 300 تا 400 تخم بگذارد. از لحاظ پزشکی این حشرات خطرناک نیستند و موجب عفونت نمی شوند ولی به موادغذایی آسیب می رسانند.
چگونه شپشک برنج را ازبین ببریم؟
شپشک برنج چیست؟ اگر برنج های شما به هر دلیلی شپشک زده می توانید از روش های زیر برای از بین بردن آنها استفاده کنید.
استفاده از تله های چسبناک
این تله ها در بازار موجود است، با توجه به اینکه شپشک ها جذب نور می شوند با ریختن برنج ها در سینی به اطراف پراکنده خواهند شد. بنابراین در اطراف ظرف مورد نظر تله های چسبناک قرار دهید تا زمانی که از ظرف فرار می کنند به تله بچسبند. این آفت ها زیاد قوی نیستند و زمانی که به نوارها بچسبند از بین می روند.
قرار دادن برنج در فریزر
برای از بین بردن شپشک برنج آنها را به مدت 4 روز در فریزر قرار دهید.
استفاده از آب جوش وحرارت
برای از بین بردن شپشک برنج، آب جوش را بر روی برنج بریزید، آب جوش باعث از بین رفتن شپشک و تخم ها می شود. پس از بین رفتن شپشک، آنها بر روی آب شناور می شوند که می توانید آنها را جدا کنید. هم چنین با حرارت دادن برنج شپشک آن را از بین ببرید.
فلفل چیلی خشک
فلفل چیلی خشک شپشک را دفع می کند. به همین خاطر می توانید فلفل چیلی را در درون پارچه یا پوشش نازکی قرار دهید و درون ظرف برنج بگذارید.
استفاده از میخک
برای دور کردن شپشک به برنج، کمی میخک را درون ظرف برنج بگذارید تا از ورود حشرات جلوگیری شود و در صورت وجود آنها را از بین ببرد.
قرار دادن برنج در زیر تابش نور خورشید
برنج شپشک زده را بروی پارچه ی تمیز در زیر تابش نور خورشید قرار دهید، این کار باعث دور شدن حشرات می شود.
نحوه پیشگیری از شپشک برنج
همان طور که می دانیم غذای اصلی و پر کابرد ایرانی ها برنج است، به همین دلیل صرفه جویی در زمان و هزینه اغلب ما ترجیح می دهیم برنج بیشتری را خریداری کنیم و در خانه نگهداری کنیم. این روش باعث می شود، پس از گذشت مدتی برنج خریداری شده ی ما دارای شپشک شود. برای جلوگیری از شپشک برنج چندین راه کار وجود دارد.
- توجه داشته باشید که برای جلوگیری از شپشک برنج، آن را در محلی خشک وخنک نگهداری کنید. زیرا شپشک برای رشد و تولید مثل نیاز به مکانی تاریک و گرم و مرطوب دارد.
- برنج را حدود 20 سانتی متر از زمین فاصله دهید، طوری که هوا در جریان باشد.
- گونی های برنج را روی هم قرار ندهید که موجب رشد حشره می شود.
- برنج را باید در جای نگهداری کنید که که ساعتی از روز مورد تابش نور خورشید قرار بگیرد.
- وجود شپشک در برنج های کهنه بیشتر از برنج های تازه است.
- در هنگام خرید برنج دقت داشته باشید که برنج شپشک نداشته باشد.
- قفسه ها و کابینت ها را بطور منظم تمیز کنید، زیرا این حشرات ریز به سادگی می توانند تخم هایشان در سوراخ های موجود پنهان کنند، پس با تمیز نگه داشتن محل ذخیره برنج و دیگر خوراکی ها، شپشک برنج را از خانه تان دور کنید.
- برنج را در ظرف های شیشه ای، پلاستیکی یا فلزی در بسته نگهداری کنید.
- برنج را در کیسه نگهداری نکنید. زیرا شپشک براحتی می تواند به کیسه نفوذ کند.
- پس از اتمام برنج در ظرف، قبل از پر کردن مجدد برنج در ظرف، ظرف برنج را بشویید وخشک کنید.