سنگ نمک برای نگهداری برنج
نگهداری و ذخیره‌سازی برنج برای ما ایرانیان اهمیت ویژه‌ای دارد. برنج اصلی‌ترین وعده‌ی غذایی در این مرز‌وبوم به شمار رفته و معمولاً در حجم زیاد خریداری می‌شود. بنابراین، یادگیری راهکارهای نگهداری طولانی‌مدت از این غلات، ضروری است.با جست‌و‌جو در اینترنت با انواع و اقسام روش‌های ذخیره‌سازی برنج آشنا می‌شویم اما کدام روش، واقعاً کار می‌کند؟
آیا سنگ نمک برای نگهداری برنج کافی است؟ چرا برخی از افراد معتقدند که نمک برنج را خراب می‌کند؟ شپشک برنج چگونه به آن نفوذ می‌کند؟ برای نگهداری از برنج عنبربو چه روش‌هایی توصیه شده است؟احتمالاً بخشی از سوالات بالا، ذهن شما را نیز درگیر کرده است، پس برای دانستن پاسخ با مجله آموزشی طایفه همراه باشید.
چرا در زمان‌های قدیم از سنگ نمک برای نگهداری برنج استفاده می‌کردند؟
خشک شدن صحیح و حذف کامل رطوبت، اهمیت زیادی در ذخیره‌سازی برنج دارد. اگر دانه‌های برنج به‌درستی خشک نشوند، دچار شپشک خواهند شد.
در واقع، تخم شپشک‌های سیاه، درون خود برنج وجود دارد و رطوبت یکی از عواملی است که می‌تواند بستر مناسبی را برای رشد آن‌ها محیا نماید.
در زمان‌های قدیم، در برنج، سنگ نمک می‌ریختند تا رطوبت احتمالی موجود در این غلات، توسط نمک جذب شود. با این شیوه، احتمال رشد شپشک کاهش می‌یافت و برنج برای مدت طولانی‌تری سالم می‌ماند.
اما آیا سنگ نمک برای نگهداری برنج کافی است؟ متاسفانه خیر، نگهداری و ذخیره‌سازی برنج فقط در حذف عامل رطوبت خلاصه نمی‌شود. مهم‌ترین عواملی که هنگام نگهداری برنج هاشمی و دیگر برنج‌ها باید در نظر بگیرید هوا، رطوبت و دما است. شما ناچارید که تمام شرایط لازم را برای نگهداری صحیح فراهم کنید که در ادامه مقاله مختصراً این موارد را توضیح خواهم داد:
هوا
برنج، رطوبت را از هوا جذب می‌کند، بنابراین نگهداری آن در یک ظرف در بسته اهمیت فراوان دارد.
درب ظرف ذخیره‌سازی برنج را محکم ببندید و نیز برای اطمینان بیشتر، از یک کیسه پلاستیکی برای پوشش کامل درب استفاده کنید. اگر هوا به‌راحتی به ظرف حاوی برنج نفوذ کند، ریختن سنگ نمک، دردی را دوا نخواهد کرد.
رطوبت
برای جلوگیری از رشد کپک و انواع قارچ بر روی برنج، ظروف حاوی این غلات را در مکانی خشک قرار دهید. رطوبت کمتر از 15 درصد برای نگهداری طولانی‌مدت ایده‌آل است. برای کنترل این عامل در مکان نگهداری برنج می‌توان از جاذب‌های رطوبت استفاده کرد. همچنین، قرار دادن سنگ نمک در ظروف برنج کارساز خواهد بود به این شرط که خود نمک فاقد رطوبت بوده و کاملاً خشک باشد.
دما
تاکنون با 2 عامل هوا و رطوبت و تاثیر آن‌ها بر سلامتی برنج آشنا شدیم. اما کنترل دما و درجه حرارت نیز بسیار مهم است. برنج را در مکانی خشک و خنک ذخیره کنید و از تغییرات ناگهانی درجه حرارت در این مکان پیشگیری نمایید.کارشناسان معتقدند که دمای 15 درجه سانتی‌گراد و یا کمتر از آن برای نگهداری طولانی‌مدت برنج ایده‌آل است.
اگر در مناطق گرمسیری زندگی می‌کنید، بهتر است از یخچال یا فریزر برای ذخیره‌سازی برنج استفاده نمایید. در مقاله‌ی آیا افتاب برنج را خراب می‌کند؟ با برنج آفتاب خورده را چه کنیم؟ در مورد میزان ماندگاری انواع برنج در شرایط گوناگون صحبت کرده‌ام.
آیا ریختن سنگ نمک در برنج کرم‌زده فایده‌ای دارد؟
متاسفانه پاسخ به این سوال نیز منفی است. اگر سه عامل هوا، رطوبت و دما را به نحو صحیح کنترل نکنید، شاهد جولان شپشک‌ها در برنج هاشمی خواهید بود. واقعاً دیدن این صحنه ناامیدکننده و چندش‌آور است و امیدوارم شما خواننده عزیز این تجربه را نداشته باشید. در این زمان ریختن سنگ نمک برای نگهداری برنج دردی را از شما دوا نخواهد کرد. بهتر است برنج را در فریزر قرار دهید و یا در سایه، دور از نور آفتاب پهن کنید.
پس از اینک شپشک‌های موذی از بین رفتند، می‌توانید برنج را با توجه به نکات بالا ذخیره‌سازی نمایید. البته این کار زمانی فایده دارد که تعداد شپشک‌ها محدود بوده و آسیب زیادی به برنج وارد نشده باشد.
سنگ نمک و خراب شدن دانه‌های برنج
چرا بعد از ریختن نمک در برنج، دانه‌های برنج من خراب و خرد شدند؟ آیا نمک به دانه‌های برنج آسیب وارد می‌کند؟ احتمالاً عوامل دیگری باعث خرد شدن برنج شما شده‌اند که عبارتند از:
- برنج آفت‌زده و ناسالم، به‌مروز زمان خرد می‌شود و نمک تقصیری در ایجاد این وضعیت ندارد.
- شما یکی از شرایط نگهداری از برنج هاشمی یعنی دوری از نور مستقیم خورشید را مراعات نکرده‌اید. همان‌طور که گفتم برنج باید در مکانی خنک و بدون تغییرات ناگهانی دما نگهداری شود. تابش مستقیم نور خورشید باعث بالا رفتن درجه حرارت برنج و پوک شدن آن می‌شود. در این صورت نیز سنگ نمک بی‌تقصیر است.
نکته‌ی خیلی مهم:
اگر نمک شما مرطوب باشد، برنجتان را خرد و خراب خواهد کرد. در این شرایط خود برنج به‌عنوان جاذب رطوبت وارد عمل شده و ضرب‌المثل هرچه بگندد نمکش می‌زنند، وای به روزی که بگندد نمک، تحقق پیدا می‌کند. به این معنی که ما از سنگ نمک برای نگهداری برنج استفاده کردیم، اما همین سنگ نمک، عامل از بین رفتن برنجمان می‌شود.